Nguồn gốc của mạng P2P?
P2P là viết tắt của Peer-to-Peer là loại ứng dụng mạng phân tán có từ những năm 1980 khi chúng lần đầu tiên được triển khai cho các mục đích kinh doanh. Tuy nhiên, khái niệm này đã được giới thiệu với công chúng vào năm 1999 khi sinh viên đại học Shawn Fanning tạo ra một dịch vụ chia sẻ âm nhạc Napster.
Dịch vụ này nhanh chóng trở thành nền tảng chia sẻ trái phép các bài hát có bản quyền. Nhưng hai năm sau, Napster bị các nhà lập pháp đóng cửa do một vụ kiện từ ngành công nghiệp âm nhạc Mỹ. Điều này đã làm phát sinh một khái niệm mới của dịch vụ P2P muốn lấp đầy khoảng trống và tiếp tục phát triển các mạng phi tập trung.
Ngày nay, mô hình P2P được tận dụng trong các công cụ tìm kiếm web, thị trường trực tuyến, nền tảng phát trực tuyến, P2P Blockchain và giao thức web IPFS (InterPlanetary File System). P2P là cốt lõi của công nghệ Blockchain, với sự ra đời của tiền điện tử nó đã được bổ sung thêm nhiều cách sử dụng mới.
P2P (Peer-to-Peer) là gì?
Mạng ngang hàng (P2P) là một mô hình giao tiếp phi tập trung giữa hai Mạng ngang hàng còn được gọi là các Node, có thể giao tiếp với nhau mà không cần máy chủ trung tâm. Không giống như mô hình seeder / leecher (hoặc client / server) trong đó seeder đưa ra yêu cầu và leecher đáp ứng yêu cầu, mô hình mạng P2P cho phép mỗi bên hoạt động như một seeder và leecher. Điều này có nghĩa là mạng sau khi được hình thành, những người tham gia có thể sử dụng để chia sẻ và lưu trữ tệp mà không cần sự trợ giúp của người trung gian.
P2P hoạt động như thế nào?
Về bản chất, hệ thống mạng Peer-to-Peer được duy trì bởi một mạng lưới người dùng phân tán, không phụ thuộc vào quản trị viên trung tâm hoặc máy chủ. Mỗi node lưu trữ một bản sao của các tệp và đóng vai trò như một máy khách – máy chủ cho các node khác.
Do đó mỗi node có thể tải tệp về từ các node khác hoặc tải lên tệp cho các node khác. Đây là điểm khác biệt giữa các mạng ngang hàng với các hệ thống máy chủ – máy khách truyền thống.
Trên mạng P2P, các thiết bị được kết nối chia sẻ các tệp được lưu trữ trên ổ cứng của chúng. Sử dụng các ứng dụng phần mềm được thiết kế để làm trung gian cho việc chia sẻ dữ liệu, người dùng có thể truy vấn các thiết bị khác trên mạng để tìm và tải xuống các tệp. Khi người dùng đã tải xuống một tệp, họ có thể đóng vai trò là nguồn của tệp đó.
Nói cách khác, khi một node hoạt động như một máy khác, họ tải xuống các tệp từ các node khác trên mạng. Nhưng khi họ hoạt động như một máy chủ, họ là nguồn mà các node khác có thể tải xuống các tệp. Tuy nhiên, trên thực tế, các node có thể thực hiện hai chức năng cùng một lúc (Ví dụ: tải xuống tệp A và tải lên tệp B).
Xem thêm: Cách Phòng Tránh Lừa Đảo Trong Giao Dịch P2P
Các mô hình mạng ngang hàng P2P
Mạng P2P không có cấu trúc
Trong một mạng P2P không có cấu trúc, các node kết nối và giao tiếp một cách ngẫu nhiên. Vì các node thường xuyên tham gia và rời khỏi mạng, các hệ thống này phù hợp nhất cho hoạt động “churn” cao. Ví dụ: một nền tảng xã hội được triển khai trên mạng P2P không có cấu trúc có thể sử dụng nó một cách hiệu quả, vì người dùng có thể chọn tham gia hoặc rời khỏi mạng thường xuyên.
Các mạng như vậy rất dễ xây dựng. Tuy nhiên, chúng yêu cầu sử dụng CPU và bộ nhớ cao vì các truy vấn tìm kiếm được gửi đến toàn bộ mạng. Do đó, nếu chỉ 5% máy tính có những gì bạn đang tìm kiếm, thì có thể mất một lúc.
Mạng P2P có cấu trúc
Mặt khác, mạng có cấu trúc được tổ chức theo cách cho phép các node tìm kiếm các tệp hiệu quả, ngay cả khi dữ liệu không được lưu trữ rộng rãi. Trong hầu hết các trường hợp, các mạng này triển khai một bảng băm phân tán (DHT), cho phép các nút tìm kiếm dữ liệu bằng cách sử dụng các hash. Mặc dù mạng có cấu trúc có thể định tuyến lưu lượng hiệu quả, nhưng chúng đòi hỏi chi phí thiết lập và bảo trì cao hơn và có xu hướng tập trung hơn.
Mạng P2P kết hợp
Một mạng kết hợp kết hợp mô hình ngang hàng và máy khách/máy chủ trên một nền tảng duy nhất. Mạng sử dụng máy chủ chỉ mục chứa dữ liệu về vị trí của các tài nguyên tại trung tâm và sử dụng máy chủ này để tìm kiếm. Chức năng tập trung được cung cấp bởi mạng có cấu trúc và sự bình đẳng của node được cung cấp bởi mạng không có cấu trúc chịu trách nhiệm tạo ra sự cân bằng trên mạng kết hợp.
Loại mạng này hoạt động tốt hơn các đối thủ của nó vì một số truy vấn tìm kiếm nhất định yêu cầu chức năng tập trung nhưng đồng thời có thể hưởng lợi từ các mạng phi tập trung.
Ứng dụng mạng P2P trong Blockchain
Khái niệm về Blockchain đã được phổ biến vào năm 2008, như một phần của đề xuất cho Bitcoin. Người tạo ra Bitcoin, Satoshi Nakamoto đã định nghĩa nó là một “hệ thống tiền điện tử ngang hàng” được xây dựng với mục đích tạo ra một dạng tiền kỹ thuật số P2P mà không cần đến ngân hàng.
Công nghệ Blockchain cơ bản tận dụng sức mạnh của mạng P2P và cung cấp sổ cái giao dịch được chia sẻ và đáng tin cậy. Là một công nghệ sổ cái phân tán, Blockchain ghi lại các giao dịch dưới dạng một khối kỹ thuật số có dấu thời gian bất biến cho biết người gửi và người nhận. Không có Cơ quan giám sát nào quản lý các mạng Blockchain và chỉ những người tham gia mới có thể xác thực các giao dịch giữa nhau..
Hình thức lưu trữ và quản lý dữ liệu phân tán mới này hoạt động như một sổ cái kỹ thuật số ghi lại công khai tất cả các giao dịch và hoạt động.
Sàn giao dịch tiền điện tử P2P là gì?
Các sàn giao dịch tiền điện tử P2P cho phép người dùng mua hoặc bán trực tiếp với một người dùng khác. Không giống như các sàn giao dịch tập trung, nơi bạn phải hoàn thành KYC để xử lý đơn đặt hàng, hầu hết các sàn giao dịch P2P cho phép bạn gửi/nhận tiền điện tử mà không yêu cầu bạn xác minh danh tính. Ngoài ra, các sàn giao dịch dựa trên mô hình P2P không có nhược điểm nào giống như các sàn giao dịch tập trung.
Sàn giao dịch tiền điện tử P2P hoạt động như thế nào?
Người dùng thường có thể đăng ký với sàn giao dịch mà không cần phải xác minh danh tính. Đăng ký chỉ cần một địa chỉ email và một mật khẩu. Sau khi đăng ký, người dùng có thể thực hiện các đề nghị mua và bán khác nhau do các cá nhân đăng trên nền tảng. Mỗi ưu đãi có các tùy chọn thanh toán khác nhau, tỷ lệ khác nhau và thường là số tiền mua tối thiểu hoặc tối đa. Người mua có thể chọn một ưu đãi và liên hệ với người bán để thiết lập giao dịch.
Nếu là người bán, bạn có thể đăng phương thức thanh toán được chấp nhận cũng như bất kỳ khoản phí nào liên quan. Nói chung, các sàn giao dịch tiền điện tử P2P sử dụng tài khoản ký quỹ để gửi tiền điện tử hoặc tài sản thế chấp khác từ người dùng nhằm đảm bảo sự an toàn của nền tảng.
Ưu điểm của mạng P2P
Cấu trúc của mạng P2P được duy trì bởi người dùng của nó, những người cps thể vừa cung cấp và sử dụng tài nguyên. Không có cái gọi là máy chủ trung tâm hoặc máy chủ lưu trữ, điều này làm cho các hệ thống P2P rất khác các mô hình máy khách – máy chủ truyền thống, nơi dữ liệu được phân phối một chiều (từ máy chủ tập trung đến các máy khách của nó), vì cấu trúc này mà mạng P2P đem lại một số ưu điểm sau cho người dùng:
- Mạng P2P không cần hệ điều hành mạng.
- Không cần một máy chủ đắt tiền vì các máy trạm riêng lẻ được sử dụng để truy cập các tệp dữ liệu.
- Không cần nhân viên chuyên môn như kỹ thuật viên mạng.
- Dễ thiết lập hơn nhiều so với mạng máy khách – máy chủ, không cần kiến thức chuyên môn nhiều.
- Nếu một máy tính bị lỗi, nó sẽ không làm gián đoạn bất kỳ phần nào khác của mạng.
Nhược điểm của mạng P2P
- Vì máy tính có thể bị người khác truy cập nên có thể làm chậm hiệu suất của người dùng.
- Các tệp và thư mục không thể được sao lưu tập trung.
- Các tệp và tài nguyên không được tổ chức tập trung vào một “khu vực được chia sẻ” cụ thể. Chúng được lưu trữ trên máy tính riêng lẻ và có thể khó xác định nếu chủ sở hữu máy tính không có hệ thống lưu trữ hợp lý.
- Nếu virus xâm nhập vào mạng sẽ có rất nhiều người dùng bị ảnh hưởng.
- Các tài nguyên sẽ biến mất vì node cung cấp tài nguyên bị ngắt kết nối bất cứ lúc nào.
