BIP là gì?
Đề xuất cải tiến Bitcoin (BIP) là một tài liệu kỹ thuật nhằm giải quyết các vấn đề thay đổi trong cách hoạt động của Bitcoin.
Nếu coi blockchain là phần mềm, BIP sẽ được hiểu như các bản cập nhật phần mềm. Mục tiêu của đề xuất này là để cải thiện Bitcoin và giúp cộng đồng truyền đạt ý tưởng, soạn thảo và đề xuất các thay đổi kỹ thuật và cuối cùng vote chấp nhận hoặc phản đối đề xuất.
Bất kỳ ai cũng có thể xem các đề xuất và thảo luận trên GitHub, một nền tảng mã nguồn mở phổ biến giữa các nhà phát triển phần mềm.
Ai có thể gửi BIP?
Về mặt lý thuyết, bất kỳ ai cũng có thể đưa ra đề xuất nâng cấp và biến nó thành một BIP, bởi vì Bitcoin là một mạng phân quyền, mã nguồn mở.
Chính vì vậy, bạn nên đưa một ý tưởng vào các diễn đàn, cộng đồng và danh sách email để thảo luận về việc liệu đề xuất có nhận được sự ủng hộ của những người tham gia vào mạng Bitcoin hay không.
Cách một BIP được chấp thuận
Đầu tiên, người dùng sẽ đề xuất ý tưởng và chuyển đổi thành tài liệu kỹ thuật chi tiết theo tiêu chuẩn BIP.
Sau đó, người sẽ chuyển những đề xuất cho biên tập BIP – người đánh giá đề xuất và chịu trách nhiệm quản lý đề xuất.
Người biên tập có trách nhiệm chỉnh sửa ngôn ngữ và định dạng theo tiêu chuẩn, kiểm tra tính khả thi về mặt kỹ thuật và đảm bảo đề xuất được chuẩn bị tốt để tiến hành vote. Họ có quyền yêu cầu tác giả chỉnh sửa hoặc từ chối các đề xuất này. Khi đề xuất đã sẵn sàng tiến hành, nó sẽ nhận được một con số chính thức (ví dụ: BIP 119) và nhà vô địch sẽ trình bày BIP cho cộng đồng.
- Dự thảo: được gửi vào danh sách gửi thư và kho lưu trữ GitHub của cộng đồng Bitcoin.
- Đề xuất: bao gồm một kế hoạch về cách thực hiện thay đổi trong blockchain.
- Thực thi: BIP được chấp nhận và sẵn sàng triển khai.
Quá trình thực hiện bao gồm hai bước. Đầu tiên, bản nâng cấp phải được hợp nhất vào mã phần mềm blockchain (Bitcoin Core), sau đó sẽ được kích hoạt. Ví dụ: nâng cấp Taproot đã được hợp nhất vào tháng 10 năm 2020 và được kích hoạt vào tháng 11 năm 2021. (Lưu ý: Không phải tất cả các BIP hợp nhất thành mã đều được chấp nhận và kích hoạt)
Các đề xuất có thể mất nhiều năm cho đến khi chúng được triển khai, khi cộng đồng thảo luận về ý tưởng, thực hiện các thay đổi và cuối cùng đạt được sự đồng thuận. Để giảm thiểu tình trạng kéo dài của các cuộc thảo luận, một BIP nên được tập trung vào một thay đổi quan trọng duy nhất.
Đề xuất: Tổng Quan Về Binance? Hướng Dẫn Toàn Tập Đăng Ký Tài Khoản Binance Cho Người Mới
Vì Bitcoin có tính phi tập trung nên các node phải đồng ý các quy tắc và đạt được sự đồng thuận về cách vận hành mạng lưới. Các node quyết định việc kích hoạt các đề xuất bằng cách đồng ý chạy phiên bản của mã Bitcoin.
Một soft fork bao gồm một sự thay đổi trong nền tảng blockchain tương thích với phiên bản trước đó, giúp các node có thể chạy “phiên bản cũ của phần mềm” mà không bị gián đoạn. Một BIP gắn liền với một soft fork phải đạt được “tính đa số”, nghĩa là hơn 90% các node phải chấp thuận để nâng cấp. Chúng được gọi là “các BIP đồng thuận”.
Hard fork – một bản nâng cấp triệt để tạo ra một blockchain mới, thay thế cho phiên bản cũ – có thể khó nhận được sự chấp thuận từ cộng đồng vì chúng sẽ yêu cầu sự chấp thuận từ tất cả những người tham gia Bitcoin, bao gồm các node, sàn giao dịch, nhà cung cấp ví,…
Không phải tất cả đều đề xuất sự thay đổi trực tiếp trong mã. BIP tiêu chuẩn thiết lập một tiêu chuẩn mới cho các dịch vụ sử dụng phần mềm Bitcoin, ví dụ như sàn giao dịch. Họ có thể yêu cầu sự chấp thuận chung để duy trì khả năng tương tác giữa những người sử dụng blockchain.
Một số đề xuất được gọi là Process BIPs giới thiệu các quy trình mới và ra quyết định trong mạng lưới với các đề xuất về quy tắc và cách đưa ra các quy tắc.
Các BIP đáng chú ý
BIP 001 và BIP 002
BIP 001 là đề xuất đầu tiên được đưa ra bởi lập trình viên người Anh gốc Ấn Độ Amir Taaki vào tháng 9 năm 2011, mô tả đề xuất cải tiến Bitcoin là gì. Sau đó, BIP-002 đã sửa đổi các hướng dẫn và thay thế BIP-001.
BIP 008 và BIP 009
Giới thiệu một khuôn khổ tiêu chuẩn về cách kích hoạt các bản nâng cấp soft fork cho Bitcoin.
BIP 141
Thiết lập định dạng chuẩn hóa cho các địa chỉ SegWit trong bản nâng cấp SegWit mở rộng bao gồm nhiều BIP khác nhau và sửa đổi cách Bitcoin lưu trữ dữ liệu.
Taproot
Taproot, bản nâng cấp lớn nhất gần đây trong Bitcoin, là một quá trình kết hợp của ba BIP (BIP 340, BIP 341 và BIP 342). Nó bắt nguồn từ một đề xuất của nhà phát triển phần mềm Greg Maxwell vào tháng 1 năm 2018. Sau đó, ba BIP đã được hệ thống hóa bản nâng cấp bởi các nhà phát triển Bitcoin Pieter Wuille, Tim Ruffing, A.J. Townes và Jonas Nick.
Bản nâng cấp được mong đợi từ lâu đã ra mắt vào tháng 11 năm 2021 – gần 4 năm sau đề xuất ban đầu – và mang đến cho các nhà phát triển Bitcoin một hộp công cụ mở rộng để xây dựng trên nền tảng blockchain.
Xem thêm: AMM là gì?
Kết luận
BIP mang đến các giải pháp đề xuất giúp nâng cấp Bitcoin, cải thiện khả năng mở rộng, tính bảo mật của blockchain.
Hy vọng thông qua bài viết trên, Ecoinomic.io đã giúp bạn hiểu được BIP là gì, cách thức hoạt động cũng như một số đề xuất cải tiến Bitcoin nổi bật. Nếu có bất kỳ câu hỏi gì, đừng quên để lại bình luận bên dưới, Ecoinomic.io luôn sẵn sàng giải đáp thắc mắc của bạn!
