Nếu như trong thị trường chứng khoán chúng ta cần sàn giao dịch để có thể mua bán chứng khoán thì trong thị trường crypto cũng vậy. Người dùng cần sử dụng sàn giao dịch để giao dịch tiền mã hóa với nhau. Có 2 loại sàn là sàn tập trung (CEX) và sàn phi tập trung (DEX).
Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về sự khác nhau giữa Sàn giao dịch phi tập trung (DEX) với sàn tập trung (CEX).
Sàn giao dịch phi tập trung DEX là gì?
Sàn giao dịch phi tập trung hay DEX (Decentralized exchange), hiểu đơn giản là 1 ứng dụng, được xây dựng trên Blockchain, giúp tất cả các giao dịch được thực hiện trực tiếp giữa người dùng với nhau.
Nếu chưa biết về DEX, bạn có thể tìm hiểu thêm trong bài viết của Ecoinomic trước đó giới thiệu Toàn bộ về DEX và vai trò của nó trong thị trường Crypto.
Sàn giao dịch tập trung CEX là gì?
Sàn giao dịch tập trung hay còn gọi là sàn CEX, là tổ chức trung gian cung cấp dịch vụ mua bán và giao dịch tiền điện tử. Người dùng có thể mua bán tiền mã hóa thông qua tiền fiat. Vì là sàn giao dịch tập trung nên khi tham gia vào sàn, người dùng bắt buộc phải xác minh danh tính KYC bằng giấy tờ tùy thân để bảo vệ tài khoản và tuân thủ luật pháp phòng trường hợp tài khoản giao dịch có dính dáng đến hoạt động rửa tiền.
Một số sàn CEX nổi tiếng về sự an toàn hàng đầu hiện nay: Binance, Bybit, OKX….
So sánh sàn giao dịch tập trung DEX và sàn giao dịch phi tập trung CEX
| Tiêu chí |
Sàn giao dịch phi tập trung |
Sàn giao dịch tập trung |
| Quản lý | Người dùng sẽ được kiểm soát tất cả tài khoản từ giao dịch đến lưu trữ tài sản. | Hầu hết quyền kiểm soát tài khoản của bạn thuộc về người thứ ba điều hành trên sàn giao dịch. |
| Tính bảo mật và an toàn | Hệ thống bảo mật an toàn vì nó không có 1 điểm tựa nào cụ thể để tạo cơ hội cho các hacker tấn công. Do đó việc bị tấn công bởi hacker là điều bất khả thi và việc sập sàn rất khó xảy ra. | Mặc dù hoạt động dưới hình thức tập trung với nhiều giải pháp tối ưu khác nhau nhưng vẫn có thể xảy ra các vụ hack nghiêm trọng. Bạn có thể bị hack thông tin và sẽ mất hết tài sản. |
| Phí giao dịch | Việc khớp lệnh trên Blockchain các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) không tính phí hoặc phí thấp. | CEX sẽ áp đặt các khoản phí với mỗi giao dịch. Giữa các sàn khác nhau sẽ có các khoản phí khác nhau. |
| Tính ẩn danh | Người dùng có thể giao dịch một cách ẩn danh mà không cần xác minh danh tính | Yêu cầu người dùng phải tiến hành KYC, sàn nắm giữ các thông tin về danh tính của họ |
| Tính xác thực | Vận hành dựa trên Blockchain với tính công khai và minh bạch. Sàn DEX khó có khả năng thao túng tài sản của người dùng. | Vì nắm quyền quyển soát tài khoản và thông tin cá nhân của người dùng nên sàn có thể làm giả mạo các giao dịch và chuộc lợi cho mình |
| Tính lưu ký | Khi người dùng chuyển tiền điện tử của mình lên sàn, có thể toàn quyền quản lý tài sản của mình vì nắm giữ Private Key của ví. | Khi người dùng nạp tiền vào tài sản, họ có thể thực hiện giao dịch và sàn nắm quyền kiểm soát tài sản của họ. |
| Thanh khoản | Không có nhiều tính thanh khoản vì chúng mất thời gian để khớp lệnh và mức độ phổ biến sàn này cũng thấp hơn sàn giao dịch tập trung (CEX). | Có tính thanh khoản cao hơn DEX vì nhiều người dùng thực hiện các lệnh cụ thể theo xu hướng thị trường. |
| Tốc độ | Tốc độ chậm hơn so với CEX, mất tối thiểu 15 giây để khớp và thực hiện một giao dịch. | Nhanh hơn DEX, trung bình mất 10s để thực hiện giao dịch. |
Kết luận
Tóm lại, DEX cung cấp tất cả các dịch vụ giống như sàn giao dịch tập trung, nhưng chúng cho phép làm điều này ẩn danh và không qua trung gian. Trước khi DEX xuất hiện, những người giao dịch buộc phải sử dụng một hệ thống tập trung để giao dịch và trao đổi tài sản.
DEX cho phép các giao dịch diễn ra bên ngoài bất kì nền công nghiệp được quản lý nào, tạo ra công bằng tài chính cho tất cả mọi người, bất chấp chiến tranh, cấm vận hay các biện pháp trừng phạt về tài chính của các cường quốc. Nếu được sử dụng đúng cách, hệ thống này sẽ mang lại nhiều lợi ích kinh tế cho tất cả những người tham gia.
Thứ duy nhất không công bằng ở đây có lẽ chỉ còn là kiến thức và đời sống kinh tế hàng ngày của những hoàn cảnh khác nhau trên trái đất.
