Blockchain là một công nghệ mới, lưu trữ và truyền tải thông tin dữ liệu qua các khối (block). Các block được liên kết với nhau và mở rộng theo thời gian. Blockchain được coi như một sổ cái hoạt động trong lĩnh vực kỹ thuật số. Các dữ liệu được lưu trữ một cách an toàn qua một hệ thống mã hóa vô cùng phức tạp.
Vậy làm thế nào để đọc dữ liệu trên blockchain? Bài viết dưới đây sẽ giới thiệu tới bạn đọc công cụ Block explorer (blockchain explorer). Hãy cùng tìm hiểu nhé.
Blockchain explorer là gì?
Blockchain explorer (block explorer) hay còn được biết là “trình khám phá khối”. Đây là một công cụ tìm kiếm blockchain, cho phép bạn tìm kiếm tất cả thông tin cụ thể trên blockchain. Những giao dịch được ghi trên trên sổ cái hay block và được kết nối với nhau thành blockchain. Các khối trên blockchain là tập hợp các giao dịch đã được xử lý và chấp thuận bởi một nhóm các bên thứ ba được gọi là thợ đào (đối với mạng lưới sử dụng cơ chế PoW) và validators (đối với mạng lưới sử dụng cơ chế PoS)
Hiểu một cách đơn giản hơn, block explorer là một công cụ trực tuyến để xem tất cả các giao dịch đã diễn ra trên blockchain, bao gồm độ khó đào (hashrate) của mạng hiện tại và tốc độ xác thực giao dịch cũng như hoạt động trên các địa chỉ blockchain và một số thông tin hữu ích khác. Block explorer cho phép bạn quan sát những gì đang xảy ra trên blockchain.
Ưu điểm của blockchain explorer
Blockchain explorer là công cụ hữu ích cho phép truy xuất dữ liệu được lưu trữ trên sổ cái mở với giao diện trực quan, minh bạch.
- Đối với nhà giao dịch tiền điện tử: Blockchain explorer hoạt động giống như bảng sao kê về các loại tài sản tiền điện tử, cho phép nhà giao dịch kiểm tra trạng thái, lịch sử giao dịch, phí gas, số dư ví, giá trị tài sản nắm giữ. Từ đó, họ có thể tìm hiểu nguyên nhân khiến quá trình xử lý giao dịch mất nhiều thời gian hơn dự kiến hoặc điều chỉnh phí gas phù hợp hơn cho các giao dịch trong tương lai.
- Đối với thợ đào: Tra cứu hoạt động của các khối, xác nhận phần thưởng từ việc khai thác khối thành công.
- Đối với các nhà phân tích thị trường: Blockchain explorer cung cấp các chỉ số về hashrate, khối lượng giao dịch hàng ngày, hoạt động của cá voi tiền điện tử hay thông tin về khối đầu tiên được khai thác trên chuỗi, sàng lọc dữ liệu để phát hiện các hành vi gian lận bị cáo buộc.
Ai là người sử dụng Blockchain explorer?
Tất cả nhà giao dịch và người dùng, những người thường mua và bán tiền điện tử sẽ sử dụng block explorer để kiểm tra trạng thái giao dịch của họ. Khi người dùng bắt đầu một giao dịch, họ sẽ nhận được một mã giao dịch được tạo tự động. Họ có thể sử dụng nó để tra cứu chi tiết về giao dịch và xem liệu nó có thành công hay không.
Người khai thác sử dụng Block explorer để xác nhận các hoạt động khối quan trọng, đặc biệt là để kiểm tra xem họ đã thành công trong việc tạo một khối cụ thể hay chưa. Nếu việc tạo khối thành công, người dùng sẽ nhận được phần thưởng khối.
Những người đam mê tiền điện tử có thể theo dõi các hoạt động thị trường như số lượng Bitcoin trong nguồn cung lưu hành, vốn hóa thị trường hoặc số lượng năng lượng cần thiết để khai thác Bitcoin. Trên trình khám phá khối CMC, họ có thể so sánh dữ liệu thị trường cùng với các giao dịch blockchain.
Bạn có thể xem gì với Blockchain explorer trên CoinMarketCap?
Thanh tìm kiếm chính
Thanh tìm kiếm chính là nơi bạn có thể tra cứu một cái gì đó cụ thể ngay lập tức. Là người dùng trình khám phá khối, bạn có thể thực hiện tìm kiếm các mục sau:
1. Block height: Độ dài của chain, hay số thứ tự của block
2. Giao dịch: ID giao dịch, hash
3. Ví: địa chỉ ví
4. Tên miền Ethereum (ENS)
Thanh tìm kiếm này được mặc định để tìm kiếm blockchain Bitcoin, nhưng bạn cũng có thể tìm kiếm blockchain Ethereum hoặc Litecoin bằng cách nhấp vào mũi tên nhỏ và thực hiện lựa chọn của bạn trên menu thả xuống.
Tổng quan về blockchain
Khi bạn tiếp tục kéo xuống trang chủ, bạn sẽ thấy tổng quan về các khối Bitcoin, Ethereum và Litecoin. Giá hiện tại của một Bitcoin, Ethereum và Litecoin được hiển thị bằng đô la Mỹ, cùng với thông tin thị trường gần đây nhất của chúng. Những con số này liên tục thay đổi khi có giao dịch xảy ra.
Dữ liệu thị trường
Bốn yếu tố dữ liệu thị trường được liệt kê bên dưới mỗi loại tiền điện tử để cung cấp cái nhìn tổng quan về giá trị và hiệu suất của tiền điện tử đó. Chúng giúp các nhà đầu tư và nhà phân tích hiểu được hiệu suất hiện tại của đồng coin đó.
Vốn hóa thị trường của một loại tiền điện tử được sử dụng để đo lường giá trị tương đối của một loại tiền điện tử so với một loại tiền điện tử khác. Chúng được tính toán bằng cách lấy giá hiện tại của tiền điện tử và nhân nó với nguồn cung lưu hành. Nguồn cung lưu hành là tổng số đồng coin hoặc token đang được giao dịch trên các sàn giao dịch và được người dùng nắm giữ.
Các khối gần đây
Ở bên phải dữ liệu thị trường và blockchain, các thanh màu vàng và xanh lam đại diện cho các khối gần đây nhất hoặc các nhóm giao dịch được xác nhận gần đây. Các khối được liên kết với nhau theo thứ tự chúng được tạo và luôn chứa hash number của khối trước đó.
Xem các khối
Để biết thêm thông tin về một khối cụ thể, hãy trỏ con trỏ qua ba dấu chấm và nhấp vào “View blocks”. Giao diện của danh sách các khối Bitcoin gần đây, bạn có thể nhấp vào chiều cao khối để xem các giao dịch có trong khối.
Xem các giao dịch
Để xem kỹ hơn dữ liệu khối, hãy chọn tab “Transactions” để xem các giao dịch riêng lẻ trong khối được liên kết. Mỗi ID giao dịch (còn được gọi là Hash ID, TxHash hoặc TxID) được tạo bởi một thuật toán băm theo thông tin có trong giao dịch cụ thể đó. ID băm này có thể được sử dụng làm bằng chứng thanh toán kỹ thuật số. Việc thay đổi thông tin đó theo bất kỳ cách nào sẽ khiến ID băm thay đổi và cảnh báo người dùng rằng dữ liệu đã bị giả mạo. Người nhận thanh toán tiền điện tử cũng có thể tra cứu giao dịch bằng ID băm của nó để xem trạng thái của nó và xác nhận xem token hoặc đồng coin đã đến ví của họ hay chưa.
Phần thưởng khối
Phần thưởng khối được trao cho các thợ đào và validators, những người đóng vai trò cơ bản trong hệ sinh thái blockchain. Sử dụng phần cứng và phần mềm khai thác, các thợ đào cạnh tranh với nhau để trở thành người đầu tiên giải các câu đố mật mã và xác thực giao dịch Proof-of-Work. Trong quá trình này, họ xác minh các giao dịch để đảm bảo rằng BTC chưa được chi tiêu ở nơi khác. Người khai thác giải đúng phương trình trước tiên sẽ nhận được phần thưởng khối, cùng với phí giao dịch. Những người khai thác khác sau đó phải xác thực giải pháp do người khai thác đầu tiên tạo ra để họ đạt được sự đồng thuận chung về dữ liệu trên blockchain.
Giới thiệu các trang Blockchain Explorer của các mạng khác nhau
Ngoài CoinMarketCap, người tham gia thị trường tiền điện tử có thể nghiên cứu blockchain của các mạng khác nhau bằng cách sử dụng trực tiếp công cụ Blockchain Explorer của mạng lưới đó. Dưới đây là một số ví dụ:
- Ethereum: Etherscan.io
- BNB Chain: https://bscscan.com
- Polygon: https://polygonscan.com
- Fantom: https://ftmscan.com
- Avalanche: https://snowtrace.io
Kết luận
Tóm lại, block explorer (blockchain explorer) cung cấp cho người dùng khả năng quan sát các dữ liệu trên blockchain như dữ liệu thị trường, các khối, giao dịch, phần thưởng khối,… Thợ đào, nhà giao dịch tiền điện tử và những người đang tìm hiểu về blockchain có thể sử dụng công cụ này để luôn được cập nhật về trạng thái của blockchain và các khoản thanh toán bằng tiền điện tử của họ. Bên cạnh đó, công cụ này cũng cho phép điều chỉnh kết quả tìm kiếm dựa trên yêu cầu dữ liệu và cung cấp tính linh hoạt cho việc truy xuất thông tin người dùng cần.
