Advertisement
Tezos (XTZ) là gì?
Tezos (XTZ) là nền tảng blockchain dựa trên các hợp đồng thông minh, theo cách không quá khác với Ethereum. Tuy nhiên, có một khác biệt lớn: Tezos hướng đến cung cấp cơ sở hạ tầng tiên tiến hơn, nghĩa là nó có thể phát triển và cải thiện theo thời gian mà không bao giờ có nguy cơ phân tách cứng.
Đây là vấn đề mà cả Bitcoin và Ethereum đều gặp phải kể từ khi được tạo. Những người nắm giữ Tezos (XTZ) có thể bỏ phiếu cho các đề xuất nâng cấp giao thức mà các nhà phát triển của Tezos đưa ra.
Nền tảng mã nguồn mở này tự coi mình là “an toàn, có thể nâng cấp đồng thời được xây dựng để tồn tại lâu dài” và cho biết ngôn ngữ Hợp đồng thông minh của mình cung cấp độ chính xác cần thiết cho các trường hợp sử dụng giá trị cao.
Theo Tezos, cách tiếp cận của đồng tiền này nghĩa là nó có khả năng tồn tại trong tương lai, nghĩa là Tezos có thể tận dụng những phát triển trong công nghệ blockchain.
Công nghệ làm nền tảng cho Tezos lần đầu tiên được đề xuất trong Sách trắng được phát hành vào tháng 9 năm 2014. Sau một loạt các lần trì hoãn, mạng chính thức của Tezos ra mắt 4 năm sau đó.
Tezos (XTZ) hoạt động như nào?
Cũng như các blockchain đối thủ khác, Tezos hoạt động như một nền tảng để tạo và chạy các ứng dụng phi tập trung, cũng như để giao dịch các loại tài sản. Hợp đồng thông minh trên nền tảng Tezos được viết bằng ngôn ngữ lập trình Michelson và được thiết kế đặc biệt cho các giao thức. Để thực hiện các giao dịch trên mạng lưới, bạn cần dùng gas. Phí gas này được tính bằng tiền mã hóa Tezos (XTZ).
Tezos là một blockchain dùng thuật toán Proof Of Stake (PoS). Mặc dù là bản cài đặt dành riêng cho Tezos, về mặt kỹ thuật, nó sử dụng một biến thể khác của PoS được gọi là Delegated Proof Of Stake (DPoS). Những người tham gia nắm giữ hơn 8.000 Tezos có thể trở thành ứng cử viên sau đó vận hành mạng lưới thông qua việc baking và tham gia vào quá trình xác nhận khối (endorsing).
Baking có nghĩa là tạo ra các khối mới (có thể hiểu tương đương với staking). Trong khi endorsing có nghĩa là việc “đồng ý” một khối được tạo ra bởi baker. Nếu một người không có đủ 8.000 XTZ hoặc không muốn tự mình thiết lập phần cứng cần thiết, họ cũng có thể ủy quyền công việc này cho người khác.
Xem thêm: Sui Blockchain là gì? – Nhân tố mới trong hệ sinh thái Web3
Những tính năng chính của Tezos
Quản trị chuỗi:
Một tính năng chính của Tezos là sự tham gia của tất cả các bên liên quan theo hướng và quản trị nền tảng. Các bên liên quan có thể bỏ phiếu về việc sửa đổi giao thức Tezos và thậm chí thay đổi chính thủ tục bỏ phiếu. Trong trường hợp đơn giản nhất, các bên liên quan sẽ phê duyệt hoặc phủ quyết thay đổi trong mã hoặc giao thức.
Phát triển code:
Một blockchain điển hình sử dụng 3 giao thức sau đây để hoạt động
- Giao thức mạng – phát hiện ra các khối và các giao dịch phát sóng
- Giao thức giao dịch – quyết định điều gì làm cho giao dịch hợp lệ
- Giao thức đồng thuận – xác định sự đồng thuận đạt được trong một chuỗi duy nhất.
Tuy nhiên, trong trường hợp của Tezos, họ sử dụng một vỏ mạng chung tương thích với các giao thức và giao thức đồng thuận khác nhau. Nói cách khác, nó được xây dựng với một mô-đun. Blockchain được khởi động bằng giao thức hạt giống, sau đó sẽ được định hướng dân chủ khi dự án hoàn thành.
Mã nguồn được triển khai trong OCaml – một ngôn ngữ lập trình chức năng nhanh, linh hoạt, cần phù hợp với một dự án đầy tham vọng và các yêu cầu kỹ thuật của nó.
Bằng chứng cổ phần:
Theo trang chủ của Tezos sự đồng thuận được thực hiện theo phương pháp chứng minh quyền sở hữu được ủy quyền thay thế (dPOS). Chứng minh rủi ro bằng chất lỏng là tên được đề xuất cho phương pháp này:
Một tiền điện tử DPoS điển hình như EOS tập trung vào việc mở rộng quy mô người dùng với chi phí bảo mật và phân cấp. Tuy nhiên, dường như Tezos muốn lấp đầy khoảng cách giữa cả an ninh và phân cấp bằng cách vẫn có thể tận dụng lợi thế của những lợi ích mà dPOS có thể mang lại.
Baking:
Khá ngạc nhiên, Tezos đề cập đến quá trình Staking là “tích trữ”. Trong mô hình blockchain này, các nhà sản xuất thực hiện ký quỹ và được thưởng cho việc ký kết và xuất bản các khối. Bất kỳ hành vi xấu nào của Staking sẽ kết thúc trong một khoản tiền gửi bị mất. Theo số liệu mới nhất, đã có hơn 450 nhà sản xuất đóng góp vào sự an toàn và bảo mật của mạng.
Vì một trong những triết lý cơ bản xoay quanh một nền dân chủ ảo, bất kỳ người giữ mã thông báo nào cũng có thể ủy quyền cho quyền khai thác và quyền biểu quyết của họ cho những người khác trong mạng.
Điểm khác biệt của Tezos với các Blockchain khác
So với các nền tảng blockchain khác, Tezos có điểm khác biệt quan trọng như sau:
Tezos sở hữu tính năng tự sửa đổi, cho phép nâng cấp mạng lưới mà không cần phải tách (folk) thành hai blockchain khác nhau. Hãy nhớ về những gì đã xảy ra trong đợt hard fork đình đám của Bitcoin, thời điểm tạo ra Bitcoin Cash. Mục tiêu của Tezos là ngăn chặn những tình huống này xảy ra.
Nhờ khả năng tự sửa đổi, Tezos có thể dễ dàng thích nghi với bối cảnh công nghệ và quy định luôn thay đổi. Trong khi Ethereum 2.0 là một bước nhảy vọt của Ethereum, việc cải tiến này vẫn đòi hỏi phải tạo ra một blockchain mới và riêng biệt. Tuy nhiên, Tezos có khả năng liên tục được cải tiến mà không bị gián đoạn nhiều trong những trường hợp như vậy.
Xem thêm: Token STEPN Là Gì? Tìm Hiểu Dự Án Green Metaverse Token (GMT)
Tương lai của Tezos
Tương lai của Tezos vẫn tích cực. Như với bất kỳ loại tiền điện tử nào, việc tăng giá nhanh chóng cho thấy sự thận trọng trong ngắn hạn, trong khi mức cao kỷ lục giải quyết một số vấn đề. Đặc biệt, tất cả những người muốn lấy lại tiền của họ có thể chỉ cần bán đồng Tez của họ trên thị trường để kiếm lời. Kể từ ngày 4 tháng 9 năm 2021, Tezos có trên 256.710 danh sách theo dõi trên CoinMarketCap.
Quan trọng hơn, Tezos đã chứng minh sức mạnh tồn tại của mình bằng cách sống sót trong thị trường giá xuống và đạt được mức cao mới. Như người hoài nghi về tiền điện tử, Warren Buffett đã từng nói: “Chỉ khi thủy triều rút, bạn mới phát hiện ra ai đang khỏa thân bơi”.
Có vẻ như Tezos phù hợp với tương lai hơn nhiều người đã tin tưởng. Tuy nhiên, số phận cuối cùng của Tezos sẽ phụ thuộc vào giá trị của những đổi mới công nghệ và khả năng nhận được sự hỗ trợ của nó.
Các trường hợp sử dụng Tezos (XTZ)
Tezos (XTZ) cung cấp cách xác minh giao dịch tài chính nhanh chóng và hầu như không cần sự tin tưởng giữa các bên.
Vào tháng 9 năm 2019, Lực lượng Hiến Binh chống tội phạm công nghệ (C3N) đã trở thành một trong những cơ quan chính phủ đầu tiên sử dụng Tezos để xác minh các chi phí tư pháp của họ.
Tezos cũng được sử dụng để chuyển quyền sở hữu các tài sản kém thanh khoản như là bất động sản, tác phẩm nghệ thuật và đồ trang sức. Ví dụ: một công ty có tên MountX đang tận dụng lợi thế của Tezos để token hóa bất động sản của họ ở Mexico.
Xem thêm: Aptos là gì? Làn gió mới trong cuộc cạnh tranh của các Layer 1
