Mempool là một trong những phần rất quan trọng trong toàn bộ quá trình vận hành của mạng lưới tiền mã hóa nói chung và Bitcoin nói riêng. Phần mềm lưu trữ này hỗ trợ và luôn đứng đằng sau quá trình xử lý các giao dịch của tất cả mạng lưới. Vậy Mempool là gì và nó hoạt động như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây.
Mempool là gì?
Mempool về cơ bản là một cơ chế của nút tiền điện tử để lưu trữ các thông tin về các giao dịch chưa được xác nhận, hoạt động như một phòng chờ ảo cho các giao dịch chưa được đưa vào block.
Trên thực tế, để gửi một giao dịch cho các Miner Node, mỗi Node phải chuyển tiếp giao dịch đó cho nhau đến khi nó được lan truyền trên toàn bộ mạng. Mempool này là khu vực lưu giữ của Node cho tất cả các giao dịch đang chờ xử lý.
Mempool hoạt động như thế nào?
Các node sẽ chạy một loạt kiểm tra để đảm bảo rằng giao dịch hợp lệ – tức là xác minh rằng chữ ký là chính xác, đầu ra không vượt quá đầu vào và tiền chưa được chi tiêu. Nếu nó không đáp ứng các điều kiện này, nó sẽ bị từ chối.
Các Node chia sẻ dữ liệu Mempool chuyển các giao dịch đã ký cho nhau cho đến khi chúng tiếp cận toàn bộ mạng. Khi Mempool được chia sẻ đạt hết công suất trong thời gian có khối lượng giao dịch cao, Node sẽ ưu tiên các giao dịch dựa trên phí giao dịch cao hơn ngưỡng. Tất cả các giao dịch, chi phí dưới ngưỡng, sẽ bị xóa khỏi nhóm và chỉ các giao dịch mới được thêm vào nhóm, chi phí đáp ứng mức tối thiểu.
Nói cách khác, các giao dịch có phí cao hơn sẽ được ưu tiên xử lý và xóa khỏi Mempool và thêm vào khối.
Mối quan hệ giữa Mempool và phí giao dịch
Nếu bạn nghĩ Mempool như một phòng chờ, thì khi nó quá tải, sẽ có rất nhiều giao dịch chờ được dọn dẹp. Thông thường, các giao dịch di chuyển vào và ra khỏi nhóm một cách suôn sẻ khi chúng được xác minh và thêm vào khối, nhưng đôi khi nhóm có thể bị quá tải.
Các khoảng thời gian tắc nghẽn thường liên quan đến một số lượng lớn giao dịch hoặc giảm mạnh số băm của một giao dịch. Trong những khoảng thời gian như vậy, Mempool trở nên tắc nghẽn, sự chậm trễ có thể xảy ra, dẫn đến tăng phí.
Thuật ngữ “băm thương mại” đề cập đến sự phức tạp của khai thác Blockchain. Tại thời điểm này, có thể không có đủ thợ đào để đối phó với sự phức tạp hoặc tắc nghẽn của Blockchain. Do đó, một số giao dịch phải đợi lâu hơn để xác nhận.
Mỗi giao dịch Bitcoin sẽ nằm trong một Mempool cho đến khi nó sẵn sàng được xác nhận. Mỗi nút có nhóm bộ nhớ riêng và mặc định thường nhỏ hơn 300 MB.
Khi pool đầy, người dùng có tùy chọn trả phí cao hơn, điều này có thể đẩy giao dịch của họ lên hàng đầu để xác nhận nhanh hơn. Mặt khác, các giao dịch có phí thấp hơn vẫn nằm trong Mempool, nơi chúng sẽ vẫn chưa được xác nhận cho đến khi tắc nghẽn giảm. Tương tự như vậy, trong thời gian cao điểm khi khối lượng giao dịch thấp, phí tương ứng sẽ thấp hơn. Sau khi giao dịch được cam kết và thêm vào khối đã cam kết, nó sẽ bị xóa khỏi Mempool.
Tại sao khi mạng Bitcoin bị quá tải thì phí giao dịch thường tăng cao
Trong thời gian lưu lượng truy cập cao điểm, một số lượng lớn giao dịch tích tụ trên mạng bitcoin. Điều này làm tăng độ trễ và làm tăng phí giao dịch, khi cầu vượt quá cung, các Miner Node có quyền lựa chọn giao dịch mà họ xử lý trước. Vì các thợ đào được thúc đẩy chủ yếu bằng lợi nhuận, cho nên các giao dịch có phí cao hơn sẽ được ưu tiên xử lý trước.
Lúc này người dùng thường chọn trả phí cao hơn để đẩy các giao dịch của họ lên hàng chờ đầu để được xác nhận nhanh hơn. Các giao dịch có phí thấp hơn vẫn nằm trong Mempool và chúng cũng chưa được xác nhận cho đến khi các giao dịch trả phí cao hơn ở phía trước được xử lý hoặc khi mạng giảm sự tắc nghẽn.
Tầm quan trọng và hạn chế Mempool
Mỗi giao dịch phải đi qua Mempool trước khi nó được thêm vào Blockchain. Trong thời gian lưu lượng truy cập cao và tắc nghẽn, Mempool thu thập và lưu trữ các giao dịch cho đến khi các thợ đào có thể thêm chúng vào khối.
Mempool cũng cho phép các Node truy cập Mempools của các Node khác, điều này mang lại cho họ khả năng nhận được thông tin chi tiết hơn về các giao dịch cụ thể trước khi chúng được xác nhận. Mặc dù hầu hết người dùng muốn dành ít thời gian nhất có thể trong Mempool, nhưng điều này không phải lúc nào cũng khả thi – đặc biệt là khi số lượng giao dịch được nhận nhiều hơn mức có thể được xóa kịp thời. Khi một khối được khai thác, tất cả các giao dịch mà nó chứa đều được xóa khỏi Mempool, điều này làm giảm kích thước của nó theo đó.
Nếu không có Mempool, các Node sẽ không thể xem các giao dịch đến và sẽ không biết mạng Blockchain tắc nghẽn như thế nào. Sẽ không thể hiểu hoặc xác định chính xác nguồn gốc của tắc nghẽn, phí cao và các vấn đề tắc nghẽn mạng khác.
Tuy nhiên, Mempool cũng đem lại ảnh hưởng lớn đến quyền lợi người dùng (MEV). MEV (Miner Extractable Value) có thể hiểu là lợi nhuận mà Miner Node kiếm được nhờ việc lợi dụng quyền hạn của mình. Miner Node không cần xử lý giao dịch theo thời gian người dùng đưa lệnh on-chain mà họ có thể ưu tiên những giao dịch trả mức phí cao hơn hoặc các lệnh có lợi cho mình. Hai tác hại phổ biến của MEV là:
- Bot giao dịch chênh lệch giá của những bên thứ 3
- Exchange front-running bot: các bot này có thể giám sát những giao dịch lớn đang chờ được xử lý trên Mempool và tận dụng chúng để kiếm lời
