Uniswap The Ecoinomic

Uniswap là gì? Hướng dẫn sử dụng chi tiết sàn giao dịch Uniswap

Uniswap là một Sàn giao dịch phi tập trung với mã nguồn mở (Open-source), bất kỳ ai cũng có thể sao chép mã nguồn để tạo ra một sản phẩm với mô hình tương tự. Ban đầu, sàn giao dịch này được xây dựng trên blockchain Ethereum vào năm 2018, tuy nhiên hiện tại, sàn giao dịch này đang hỗ trợ nhiều blockchain khác nhau.

Uniswap Exchange — Giới thiệu sàn Uniswap

Khác với những sàn giao dịch tập trung như Binance và Huobi, Uniswap là một giao thức không được sở hữu bởi bất kỳ cá nhân cụ thể nào mà nó được quản trị bởi cộng đồng. Đã có những thời điểm, khối lượng giao dịch của Uniswap vượt qua sàn giao dịch Binance để trở thành giao dịch đứng đầu trong thị trường tiền điện tử

Điểm khác biệt lớn nhất của Uniswap so với những sàn giao dịch tập tập trung đó là mô hình Automated market makers (AMM) so với mô hình order-book truyền thống. Mô hình này phần nào giải quyết được những nhu cầu giao dịch của người dùng trên blockchain mà vẫn đảm bảo được tính phi tập trung.

Những thông tin cơ bản của Uniswap

Website: https://uniswap.org/
Supported Chains: Ethereum, Polygon, Optimism, Arbitrum, Celo,…
Supported Wallets: Metamask, Coinbase Wallet, WalletConnect,…
Features: Swap, Provide Liquidity, NFT Marketplace
Audit: Consensys Diligence
Availabilities: Website

Những điểm nổi bật của Uniswap Exchange

Người dùng không cần phải đăng nhập và tiết lộ danh tính của mình: Sàn giao dịch không yêu cầu người dùng đáp ứng các tiêu chí KYC.
Mã nguồn mở hoàn toàn: Bất kỳ ai cũng có thể sao chép mã để phát triển nh các giao dịch phi tập trung của họ.
Cung cấp trước cho các nhà giao dịch tỷ lệ tác động giá (Price Impact): Khi có sự chênh lệch giữa giá thị trường và giá ước tính, sàn giao dịch sẽ cung cấp thông tin này để đảm bảo sự minh bạch và tránh trượt giá.
Đảm bảo số tiền tối thiểu mà nhà giao dịch nhận được: Do đặc thù thanh khoản, giá liên tục thay đổi theo mô hình AMM, vì vậy sàn không thể chắc chắn số tiền nhà giao dịch nhận được mà giao thức chỉ đảm bảo số lượng tối thiểu.
Không thu phí niêm yết token: Các nhà phát triển có thể bỏ qua các quy trình xác minh phức tạp khi niêm yết coin hoặc token. Điều này có giá trị lớn đối với các dự án blockchain khởi nghiệp cần nhanh chóng phân phối sản phẩm của họ ra thị trường và tiếp cận với nguồn khách hàng tiềm năng.
Quy trình liên kết ví tiền điện tử đơn giản: Người dùng chỉ cần khởi chạy ứng dụng và kết nối với ví. Ở Uniswap, người dùng có toàn quyền giám sát tài sản của mình.
Cung cấp hệ thống định tuyến (Route): Sàn giao dịch cung cấp Route để đảm bảo người dùng luôn trả mức giá thấp nhất cho mỗi giao dịch. Thậm chí trong một số trường hợp, giao dịch được thực hiện liên quan đến 4 token. Ví dụ một giao dịch có Route là USDC>COMP>ETH>AAVE. Đây là những gì diễn ra trong hệ thống để thực hiện swap từ USDC thành AAVE, trong đó người dùng không phải tương tác với COMP và ETH ở giữa lộ trình.

Cơ chế hoạt động của Uniswap

Cách hoạt động của Uniswap là gì?

Uniswap được xây dựng dựa trên Smart contract của Ethereum giúp giải quyết nhu cầu giao dịch, mua và bán những tài sản giữa người dùng trên blockchain.

Nó lữu trữ hai token khác trong trong một Pool thanh khoản (liquidity pool) để người dùng có thể dễ dàng giao dịch mà không cần đến sự can thiệp của một bên thứ ba. Những Pool thanh khoản này có thể được cung cấp bởi bất kỳ ai có nhu cầu được gọi là những nhà cung cấp thanh khoản (liquidity provider). Đổi lại, người dùng sẽ phải trả phí khi phát sinh giao dịch trên Uniswap, một phần sẽ được dùng để trả lại cho những người cung cấp thanh khoản dựa trên giá trị mà người đó cung cấp cho pool.

Cụ thể hơn, những nhà cung cấp thanh khoản sẽ tạo ra một Pool thanh khoản bằng cách thêm hai loại tài sản vào cùng một smart contract để tạo thành một pool giúp lưu trữ tài sản. Người dùng có thẻ rút phần tài sản với giá trị tương ứng bất kỳ lúc nào.

Khi người dùng có nhu cầu giao dịch đối với một trong hai tài sản của pool, họ sẽ phải đưa một loại tài sản vào pool và nhận về tài sản tưởng ứng ở chiều ngược lại.

VD: người dùng muốn mua token B, họ sẽ phải chuyển token A đến pool chứa cặp giao dịch A/B để nhận về token B và trả một khoản phí là 0.3% giá trị giao dịch.

Đối với mỗi giao dịch, phí giao dịch người dùng sẽ phải trả cho giao thức là 0.3% trong đó:

0.05% được đưa về giao thức
0.25% được dùng để trả cho những người cung cấp thanh khoản

Vào tháng 5/2020, phiên bản Uniswap v2 đã mang tới cho thị trường tài chính phi tập chung một giao thức tạo lập thị trường tự động vô cùng hiệu quả. Chưa đầy một năm, Uniswap v2 đã tạo ra hơn $135Bn khối lượng giao dịch.

Uniswap V3

Tiếp nối sự thành công của Uniswap v2, Uniswap Labs đã chính thức ra mắt Uniswap v3 vào ngày 5/5/2021 trên Ethereum và hàng loạt mạng lưới khác cũng được triển khai trong một thời gian ngắn sau đó.

Cập nhật nổi bật:

Thanh khoản tập trung: cho phép những nhà cung cấp thanh khoản (LPs) có thể kiểm soát được khoảng giá mà họ muốn cung cấp.
Multiple fee tiers: mang lại cho những LPs khoản bồi thường thích hợp với từng mức độ rủi ro khác nhau.

Những cập nhật này đem tới cho Uniswap sự linh hoạt và hiệu quả hơn hầu hết những AMM trên thị trường:

LPs có thể cung cấp thanh khoản với hiệu quả hơn gấp 4000 lần, nhận về lợi nhuận nhiều hơn.
Hiệu quả khi thực hiện giao dịch cũng được cải thiện khi giảm thiểu mức độ trượt giá.
Gia tăng khả năng tiếp xúc với những loại tài sản ưu tiên và giảm thiểu rủi ro.
LPs có thể bán tài sản cho người khác với mức giá mong muốn bằng cách thêm thanh khoản tại vùng giá thấp hoặc cao hơn giá trị thị trường.
Oracle của Uniswap đã trở lên dễ dàng và rẻ hơn khi tích hợp.
Phí giao dịch trả cho mạng lưới cũng thấp hơn so với phiên bản cũ

Hướng dẫn sử dụng những sản phẩm của Uniswap

Swap

Truy cập https://app.uniswap.org/#/swap và kết nối ví
Chọn hai loại token muốn giao dịch, sau đó Approve token (chỉ một lần duy nhất với mỗi token), sau đó chọn Swap. Ở đây, Ecoinomic đang thực hiện một giao dịch chuyển đổi 0.02323 ETH → 30 USDC.

Lưu ý:

Bạn có thể tùy chỉnh mức Trượt giá cho lệnh giao dịch của mình bằng cách chọn biểu tượng “bánh răng”.

Xem chi tiết những thành phần của giao dịch như Expected Output, Price Impact, Network Fee bằng cách chọn “con trỏ mở rộng”

Provide Liquidity

1. Truy cập https://app.uniswap.org/#/pool hoặc chọn Pool tại trang chủ, sau đó chọn New Position để cung cấp thanh khoản.

2. Tại giao diện Add liquidity, chọn 2 token muốn thêm thanh khoản để tạo một cặp giao dịch và tùy chỉnh các thông số cần thiết bao gồm:

Fee tier: Phí giao dịch từ 0.01% → 1% (Đây là khoản phí mà người dùng phải trả khi giao dịch trên Uniswap)
Deposit Amounts: Số lượng coin/token muốn cung cấp
Price Range: Phạm vi giá muốn cung cấp thanh khoản

3. Approve token và xác nhận giao dịch để hoàn thành.

NFT marketplace

Đây là một tính năng mới được Uniswap bổ sung từ Genie – NFT Marketplace Aggregator được Uniswap Labs mua lại để tiến vào thị trường NFT đầy tiềm năng.

1. Truy cập https://app.uniswap.org/#/nfts hoặc chọn NFTs tại trang chủ bạn sẽ thấy giao diện gồm những collections đang thịnh hành.

2. Tìm kiếm những collection mà bạn quan tâm, giao thức sẽ tổng hợp những NFT đang được bán với mức giá tốt nhất tại những sàn giao dịch như Opensea, Looksrare, X2Y2.

3. Chọn 1 hoặc nhiều NFT thêm vào giỏ hàng, sau đó chọn Pay để tiến hành mua NFT mong muốn.

Những câu hỏi thường gặp khi sử dụng Uniswap

Uniswap kiếm tiền như thế nào?

Về cơ bản, Uniswap kiếm tiền dưới hai hình thức: phí giao dịch và token UNI

Đối với mỗi giao dịch, phí giao dịch người dùng sẽ phải trả cho giao thức là 0.3% trong đó:
- 0.05% được đưa về giao thức
- 0.25% được dùng để trả cho những người cung cấp thanh khoản
Mặc dù nghe có vẻ không đáng kể nhưng chỉ trong năm 2021, Uniswap đã thu về hơn 1 tỷ đô la từ từ việc thu phí giao dịch.
Bên cạnh đó, những người sáng lập và nhân viên công ty kiếm tiền thông qua việc nắm giữ token UNI. Nhân viên Uniswap nắm giữ 20% tổng nguồn cung token UNI, điều này có nghĩa bất cứ khi nào token này tăng giá đều mang lại lợi nhuận khổng lồ cho nhóm phát triển.

Uniswap khắc phục Tổn thất tạm thời (Impermanent Loss) như thế nào?

Với cách thức hoạt động của Uniswap, tỷ lệ các loại tiền điện tử trong giao thức sẽ thay đổi. Trong trường hợp giá ETH tăng, các nhà giao dịch chênh lệch giá (arbitrage traders) sẽ thêm USDC hoặc các stablecoin khác để rút ETH ra khỏi Bể thanh khoản hoặc đơn giản là rút ETH ra khỏi hợp đồng thông minh. Điều này gây ra tổn thất tạm thời cho Uniswap.

Tuy nhiên, sàn giao dịch có biện pháp khắc phục tình trạng trên:

Trong Uniswap V2, tính thanh khoản được cung cấp theo đồ thị x*y=k. Theo tính toán của nhóm phát triển, phần lớn thanh khoản này không bao giờ được đưa vào sử dụng. Chính vì vậy, các LP V2 chỉ kiếm được phí trên một phần nhỏ số tiền của họ. Bên cạnh đó, các nhà giao dịch còn phải chịu mức độ trượt giá cao do tính thanh khoản bị trải đều trên tất cả các phạm vi giá.
Uniswap V3 được phát hành trên mạng chính Ethereum vào ngày 05/05/2021 đã giải quyết các vấn đề về tổn thất tạm thời. V3 cho phép các LP tùy chỉnh phạm vi giá mà họ muốn cung cấp thanh khoản. Điều này có nghĩa là các pool cần ít thanh khoản hơn để duy trì các phạm vi giá nhất định, tương tự như lệnh Limit trên các sàn giao dịch tập trung truyền thống. Điều này bắt buộc LP phải tối ưu hóa phạm vi giá của họ để kiếm được nhiều tiền hơn thay vì việc cung cấp lượng lớn thanh khoản và tạo cơ hội cho các nhà giao dịch chênh lệch giá lợi dụng tổn thất tạm thời để trục lợi.

Uniswap Exchange có an toàn không?

Uniswap là một sàn giao dịch an toàn khi được xây dựng trên Ethereum, về cơ bản, tính bảo mật của nó tương tự như Ethereum. Bản chất là một sàn DEX nên Uniswap không có quyền giám sát tài sản của người dùng và cũng không có máy chủ trung tâm để giành quyền đó.

Về vấn đề thanh khoản, tiền được gửi vào một Hợp đồng thông minh sẽ được kiểm toán chặt chẽ và bảo mật cao. Bất kỳ khoản tiền nào cũng chỉ có thế được gửi và xóa bởi cùng một ví tiền điện tử.

Các hợp đồng thông minh của Uniswap đã được kiểm tra kỹ lưỡng bởi các công ty kiếm toán lớn là Consensys Diligence. Bên cạnh đó, Uniswap cũng xây dựng chương trình bug bounty, khuyến khích hoạt bất kỳ ai tìm thấy lỗ hổng và thông báo với nhóm phát triển thay vì lạm dụng nó (tương tự hacker mũ trắng), qua đó nhận được phần thưởng tài chính.

Hiểu đơn giản, miễn là người dùng giữ an toàn cho ví cá nhân của mình, sàn giao dịch Uniswap vẫn là nền tảng an toàn để sử dụng.